Pszczew - Mogiła Żołnierzy Napoleońskich

adres:
Mogiła Żołnierzy Napoleońskich
woj. lubuskie, 66-330 Pszczew, ul. Międzyrzecka
2020.06.12

Na rogatkach Pszczewa, na drodze wyjazdowej w kierunku Międzyrzecza usypany jest ziemny pagórek zwieńczony białą murowaną kapliczką wnękową oraz drewnianymi rzeźbami postaci żołnierzy napoleońskich.

Od pokoleń wśród ludności Pszczewa krążyła legenda o pochowanych w tym miejscu żołnierzy napoleońskich wycofujących się z pod Moskwy w 1813 roku. Całości prawdy miała dodawać murowana kapliczka w miejscu ich pochówku. Jeszcze na przełomie XX i XXI wieku pagórek ten zarośnięty był krzakami bzu całkowicie przysłaniającymi istniejącą kapliczkę.

W pierwszej dekadzie XXI wieku Władze Miasta postanowiły uporządkować teren pagórka wycinając wszystkie krzaki, odnawiając istniejącą kapliczkę i dodając dwie drewniane rzeźby żołnierzy napoleońskich. W 2010 roku dodano trzecią drewnianą postać żołnierza. Rzeźby te pochodzą z odbywającego się od 2001 roku w Pszczewie Pleneru Dużej Rzeźby w Drewnie (w 2020 roku pozostały dwie rzeźby). Oczywiście jako, że była to tylko legenda, miejscowi ludzie patrzyli na to miejsce i jego symbole z przymrużeniem oka.

W 2015 roku legenda urzeczywistniła się. Władze Miasta otrzymały odpowiednie zezwolenia i postanowiły zatrudnić firmę geologiczną z Nowego Sącza w celu sprawdzenia owego miejsca. W trakcie badań archeologicznych 22-23.06.2015 na miejscu na głębokości około 1,2 m odkryto pochowane szczątki ludzkie dziewięciu osób. Skąd wiadomym był, że byli to żołnierze napoleońscy. Otóż przy ciałach znaleziono różne drobne artefakty, stwierdzono na czaszkach rany cięte od szabel, a dodatkowo troje z nich miało odcięte stopy z zachowanymi szczątkami obuwia. W ten sposób karano dezerterów, również wojsk nieprzyjacielskich.

Przypuszcza się, że owymi ofiarami są żołnierze biorący udział w potyczce z Dońskim Korpusem Kozaków gen. Matwieja Płatowa około 14 lutego 1813 roku. Żołnierze ci polegli w walce, lub zostali wymordowani po wzięciu do niewoli przez Kozaków. Ciała żołnierzy z powrotem złożono w pojedynczych trumnach ekshumacyjnych do miejsca ich pierwotnego spoczynku, a ceremonię pogrzebową odprawił miejscowy proboszcz Stanisław Klich.

22 lipca 2017 roku uroczyście odsłonięto tablicę pamiątkową upamiętniającą miejsce pochówku pochowanych w tym miejscu żołnierzy wojsk napoleońskich. Niestety nie ustalono narodowości tychże osób. Znaleziska z grobów eksponowane są w Muzeum Regionalnym w Pszczewie.

---