W centrum wsi Lutom znajduje się późnobarokowy kościół parafialny pw. św. Andrzeja i Najświętszej Marii Panny Wspomożycielki - Drewniany kościół parafialny we wsi wzmiankowany był już w połowie XIV wieku. W 1753 r. żona Henryka Brühla – Franciszka Marianna z hr. Kolovrat-Krakovskych nakazała rozbiórkę chylącej się ku upadkowi świątyni. Obecny murowany kościół zbudowano w latach 1753-1762 z fundacji ówczesnej właścicielki wsi Anny Marii z Kolovrathów Brühlowej. Po pożarze w roku 1862 kościół odrestaurowano staraniem proboszcza Stanisława Gintrowskiego (zniesiono loże przy prezbiterium, nowy dach i hełm wieży). Odnowiony w 1956 roku, restaurowany w końcu lat 70. i w latach 1982-83. Styl późnobarokowy z wyposażeniem barokowym i późnoklasycystycznym. We wnętrzu obrazy św. Rocha z ok. 1860 r. (J.Kopczyńskiego) i Matki Bożej z Dzieciątkiem z XVIII w. Przy ołtarzu głównym baldachim wzorowany na barokowym baldachimie z katedry gnieźnieńskiej. W 2009 r. odkryto, że konstrukcja ta, uznawana dotąd za konfesję, jest w rzeczywistości jedynym zachowanym w Polsce Castrum Doloris (obozem męki) z przełomu XVII i XVIII wieku.
Historia wsi Lutom
Nazwa wsi pochodzi od Lutoma lub Lutomira - staropolskiego imienia. Wieś Lutom wzmiankowana była po raz pierwszy w 1262 r., kiedy to książę Bolesław Pobożny wydał dokument poświadczający darowiznę komesa Przybysława z Lutomia na rzecz klasztoru cystersów w Obrze. Od XIV wieku wieś należała do rodu Nałęczów. Od XV w. władali tu Prawdzice, którzy następnie przyjęli rodowe miano Lutomskich. W 2 poł. XVIII wieku wieś znajdowała się w posiadaniu Brühlów – fundatorów istniejącego do dziś kościoła.
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej. Lutom należał do okręgu sierakowskiego tego powiatu i stanowił część majątku Sieraków, którego właścicielem był wówczas rząd pruski w Berlinie. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 263 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 26 dymów (domostw).
W XIX wieku wieś przeszła w ręce niemieckiej rodziny Rodatz i znajdowała się w ich posiadaniu do 1945 roku. Zespół folwarczny w obecnym rozplanowaniu powstał na pocz. XX wieku. W 1926 roku właścicielem majątku o powierzchni 660 ha był Erich Rodatz. Do gospodarstwa należała cegielnia. Przy pracach polowych do napędu pługów stosowano lokomobile. Po 1945 roku folwark należał do różnych uspołecznionych użytkowników. Od ok. 1970 roku teren folwarku rozdzielono pomiędzy Państwowe Gospodarstwo Rybne Zakład w Lutomiu oraz Kombinat PGR Kwilcz Zakład w Mościejewie. Zapewne już w XIV wieku istniał we wsi kościół katolicki, który w 2 poł. XVI wieku przejściowo znajdował się w rękach innowierców.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz