Kościół Św. Wawrzyńca w Zacharzowicach

Kościół Rzymskokatolicki Św. Wawrzyńca
woj. śląskie, 44-187 Zacharzowice, ul. Wiejska 47
2020.11.11 /+++/

Kościół w Zacharzowicach jest jedną z najstarszych istniejących w regionie drewnianych świątyń, wzniesioną w 3. ćwierci XVI w. i zachowaną w formie z okresu powstania. Mimo ewangelickiego rodowodu, charakteryzuje się bryłą oraz rozplanowaniem znamiennymi dla tradycyjnych, wznoszonych na Śląsku przez wiele wieków kościołów rzymsko-katolickich.

Historia

Pierwsza wzmianka o kościele par. w Zacharzowicach pochodzi z 1447 r. Zachowany do czasów współczesnych obiekt został natomiast wzniesiony w całości na przełomie lat 60 i 70. XVI w. przez ewangelików, którym właściciele Zacharzowic, Myszkowscy, przekazali kościół w zarząd. Czas budowy kościoła potwierdzają wyniki przeprowadzonych w 2008 r. badań dendrochronologicznych drewnianej konstrukcji obiektu. W 1629 r. kościół wraz z pobliskim obiektem w Sierotach oddano katolikom, którzy połączyli obie świątynie w jedną parafię. W kolejnych wiekach kościół nie był przekształcany, systematycznie przeprowadzano jedynie prace remontowe. Około 1675 r. dokonano bliżej nieokreślonej wymiany bądź przebudowy górnej partii wieży. W 1793 i 1804 r. oraz w latach 1824-1827 prowadzano prace remontowe przy konstrukcji i pokryciu dachowym, natomiast remonty innego typu realizowane były m.in. w 1843 r., w latach 1896-1898, 1909 oraz 1936 r.

Opis

Kościół jest obiektem orientowanym, usytuowanym w środkowej części Zacharzowic, w otoczeniu niewielkiego, czynnego cmentarza ogrodzonego współczesnym parkanem. Jest to obiekt drewniany, wzniesiony w konstrukcji zrębowej, szalowany, z wieżą w konstrukcji słupowej. Rzut kościoła złożony jest z nawy na planie kwadratu, węższego prezbiterium od wschodu zamkniętego trójbocznie z prostokątną zakrystią od północy oraz wieży na planie kwadratu przystającej do nawy od zachodu. 

Zwarta bryła charakteryzuje się czytelnym podziałem na część nawową i prezbiterialną, krytych osobnymi dachami dwuspadowymi o zróżnicowanej wysokości kalenicy oraz dominantę w formie przylegającej do nawy, przysadzistej wieży o nieznacznie pochyłych ścianach, zwieńczonej dachem namiotowym. Nawę i prezbiterium obiegają soboty kryte daszkami pulpitowymi wspartymi na rysiach. Poszczególne dachy, wieża oraz górne partie ścian zewnętrznych pokryto gontem, natomiast partie ścian poniżej sobót mają odsłonięty zrąb. 

Ponad sobotami osadzono pojedyncze otwory okienne o analogicznej wielkości, zamknięte łukiem półkolistym. Wnętrze kościoła przekryte jest stropami zdobionymi polichromiami patronowymi z lat 60 XX w. W zachodniej części nawy usytuowany jest drewniany chór muzyczny wsparty na dwóch profilowanych słupach, z prostokątnym występem na osi i parapetem z barierkami stylizowanymi na tralki. Spośród zachowanego wyposażenia kościoła należy wymienić m.in. neobarokowy ołtarz z 1897 r. z obrazem św. Wawrzyńca, późnobarokowy ołtarz boczny (lewy) sprzed 1720 r. z rzeźbami św. Stanisława Kostki, św. Stanisława, Barbary i Katarzyny oraz obrazami św. Szymona, Judy, Tadeusza i Krzysztofa, późnogotycka szafa tryptyku z 1510 r. oraz barokowa ambona z 1687 r.

źródło: https://zabytek.pl/
oprac. Agnieszka Olczyk, OT NID w Katowicach, 20.10.2014 r.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz