Kościół Rzymskokatolicki pw. Męczeństwa Św. Jana Chrzciciela w Międzychodzie

adres:
Kościół Rzymskokatolicki pw. Męczeństwa Św. Jana Chrzciciela
woj. wielkopolskie, 64-400 Międzychód, ul. 17 Stycznia 71
2020.07.01
Dzieje parafii katolickiej w Międzychodzie sięgają okresu sprzed lokacji miasta, czyli drugiej połowy XIV wieku. Niektórzy utrzymują, że erekcja parafii nastąpiła już w XII stuleciu. Pierwszy zapis źródłowy o istnieniu kościoła w Międzychodzie pochodzi z roku 1404. Od 1449 jako patronowie świątyni wymieniani są członkowie rodu Ostrorogów – właścicieli połowy miasta. Można przypuszczać, że pierwszy kościół był drewniany.
Piętnastowieczna parafia międzychodzka była stosunkowo rozległa, obejmowała m. innymi: Radgoszcz, Wielowieś, Dzięcielin, Muchocin, a w XVI wieku nawet Strychy. W czasach Zygmunta Augusta właściciel miasta Jakub Ostroróg uległ w 1555 roku wpływom Braci Czeskich i przyjął luteranizm. Kościół przez ponad 30 lat użytkowali innowiercy.
W 1589 roku wojewoda malborski Jan Ostroróg (syn Jakuba) powrócił do Kościoła katolickiego. Proboszczem w Międzychodzie ustanowił Macieja z Pniew. Świątynia była bardzo zniszczona. Stary kościół rozebrano, a w jego miejsce, w 1591 r. postawiono nowy, z cegły palonej, istniejący do dzisiaj (część od chóru do ambony). Świątynia była nietynkowana, wybielona wapnem, miała trzy ołtarze, chrzcielnicę, ambonę, wnętrze oświetlał pająk na 6 świec.
Kościelne władze nauczone doświadczeniem sprzed ćwierćwiecza w akcje erekcyjnym kościoła zastrzegły prawo patronatu nad świątynią biskupom poznańskim. Zabieg ten okazał się pomocny, gdy miasto przeszło w ręce Krzysztofa Unrucha, luteranina. Ostatecznie, mimo batalii sądowych świątynia pozostała katolicką. Nowy akt erekcyjny parafii zapisany w księgach konsystorskich nosi datę 15 stycznia 1621.
W wielkim pożarze miasta w 1635 r. zniszczony został również kościół. Być może w trakcie odbudowy pierwotne sklepienie ceramiczne zastąpione zostało drewnianym. Konsekrację po odbudowie w 1660 przeprowadził biskup Maciej Kurski – sufragan poznański.
Wieża kościoła ucierpiała w 1672 – w wyniku huraganu, oraz w 1706 – uderzona piorunem. W 1725 istniała już szkoła katolicka. W roku 1750 przy okazji remontu kościoła od północy dobudowano niewielką kaplicę. W 1840 roku przebudowana wieża kościelna (szeroki portal południowy, przesklepiony łukiem koszowym, przekształcony w niezbyt szerokie wejście) zaopatrzona została w zegar. Nowe organy kościół otrzymał w 1871 roku, przebudowano je zaś w 1901 (A. Polzin z Poznania).
W latach 1902–1904 dokonano rozbudowy kościoła: dodano jednoprzęsłowe prezbiterium i transept. We wnęce umieszczono ołtarz, po bokach dwie zakrystie, kościół otynkowano, wyposażono w nowe ławki, ołtarze itp. Starą zakrystię zamieniono na kaplicę. Ponowna konsekracja kościoła nastąpiła w 1907 roku.
Kolejny etap rozbudowy kościoła w latach 1934–1935 to przedłużenie prezbiterium w kierunku wschodnim i otwarcie go ku nowo wybudowanym nawom bocznym. Dostawiono także zakrystię i tylne wejście. W 1938 roku wykonano remont organów. W latach 1982–1995 przeprowadzono remont kapitalny. Wykonano nowe tynki elewacji, oblicowanie cokołu, pokrycie hełmu wieży. Zmodernizowano prezbiterium, położono nowe wewnętrzne tynki, nową posadzkę, zakupiono nowe ławki, zmieniono nagłośnienie i część oświetlenia.
Zwiedzając kościół warto zwrócić uwagę na: rokokową, polichromowaną ambonę z połowy XVIII wieku; neobarokowy, trójdzielny prospekt organowy z drugiej połowy XIX wieku; wczesnobarokową płaskorzeźbę drewnianą ze sceną Narodzenia Pańskiego; późnorenesansową chrzcielnicę z początku XVII wieku; obraz Ukrzyżowanego z drugiej połowy XVII wieku; późnobarokowy ołtarz boczny (dawniej główny) z końca XVIII wieku.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz